dziedziczenie genów

Kwestia dziedziczenia genów jest przesądzona od momentu, gdy komórka jajowa połączyła się z plemnikiem. W chwili poczęcia zostają ściśle określone m.in. płeć, wzrost, wygląd, temperament twojego dziecka, a nawet podatność na choroby. Zanim to, co zostało zapisane w genach, przestanie być tajemnicą, próbujemy uchylić jej rąbka wspólnie z prof. Tadeuszem Mazurczakiem, genetykiem klinicznym z Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.

23 pary chromosomów

To, w jaki sposób dziedziczy się geny i są one przekazywane z pokolenia na pokolenie interesowało ludzi od dawna. Pierwszym człowiekiem, który dokonał znaczącego odkrycia w tej dziedzinie był czeski przyrodnik, Grzegorz Mendel. Udało mu się ustalić, że geny da się podzielić na recesywne i dominujące. To dzięki jego pracy wiemy, jak działa dziedziczenie płci, że kobieta ma dwa chromosomy X, a mężczyzna – jeden chromosom X i jeden Y. I że to właśnie chromosom Y odpowiada za płeć męską. Mendel stworzył także prawo niezależnego dziedziczenia się cech (gdy łączą się ze sobą organizmy różniące się więcej, niż jedna cechą, każda z cech dziedziczy się niezależnie). Za materiał genetyczny Twojego dziecka odpowiedzialnych jest 46 chromosomów. W chwili zapłodnienia, 23 chromosomy zawarte w komórce jajowej kobiety i 23 chromosomy zawarte w spermie łączą się ze sobą za pomocą cieniutkich włókien zwanych centrosomami. Mimo, że kobieta nawet nie spodziewa się, że jest w ciąży zygota znajdująca się w jej brzuchu ma już „zaprogramowaną” płeć, kolor oczu, włosów, temperament, a nawet ciśnienie krwi.

jakie geny dziedziczymy i o co w tym chodzi

Cechy dominujące, czy recesywne?

Wszystkie informacje „zapisywane” są w 23 parach chromosomów. W każdej parze, jeden chromosom pochodzi od mamy i jeden od taty dziecka. Jednakże, potomek nigdy nie jest, po prostu, w połowie podobny do jednego rodzica i w połowie do drugiego. Dzieje się tak dlatego, że geny odpowiadające za wygląd mogą występować w różnych wariantach. Mogą to być geny dominujące, albo recesywne. Gdy spotkają się gen dominujący, czyli silniejszy, na przykład, odpowiedzialny za kręcone włosy, z genem recesywnym, czyli słabszym, odpowiedzialnym, powiedzmy, za włosy proste, to najprawdopodobniej dziecko będzie miało loczki. Najprawdopodobniej, ale nie na pewno. Zdarza się też, że dziecko może być bardziej podobne do dziadków, a to w wyniku wymiany materiału genetycznego podczas podziału komórek. Niektóre cechy, tak dotyczące wyglądu, jak i osobowości, są cechami recesywnymi, które mogą być maskowane dominującymi genami od drugiego z rodziców i jego przodków. Wygląda to tak: dana cecha (przekazana w genach przez ojca, czyli dziadka dziecka) nie ujawniła się u taty, bo była zdominowana przez geny, które odziedziczył od swojej matki, czyli babci dziecka.

Płeć dziecka

O płci dziecka decyduje zapładniający komórkę jajową plemnik. Kobieca komórka jajowa zawsze ma chromosomy X, plemniki zaś X i Y. Jeśli w momencie zapłodnienia połączą się chromosomy X i Y, to powstanie chłopiec, jeśli X i X, to dziewczynka. Chcąc dowiedzieć się, po kim dziecko odziedziczy płeć, skorzystaj z naszego kalkulatora płci dziecka.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here